Zakopane to polska stolica gór, położona u podnóża Tatr. Zakopane przyciąga nie tylko miłośników narciarstwa – od wiosny do jesieni tętni życiem dzięki pieszym i rowerzystom, a zimą ożywa pod wpływem sportów zimowych. Dzielnice takie jak Olcza czy Harenda przyciągają ciszą i pięknymi krajobrazami, natomiast centrum oferuje liczne atrakcje kulturalne i handlowe. Ponad miastem góruje Tatrzański Park Narodowy, dzięki czemu z wielu zakątków Zakopanego można bez trudu wyruszyć na górskie szlaki. Miasto wyróżnia się wyjątkowym klimatem, łącząc góralską tradycję z nowoczesną infrastrukturą turystyczną. Wybierając się do Zakopanego, warto poznać charakterystyczne części miasta, by odkryć jego urok i historię. Poniżej prezentujemy przegląd najważniejszych dzielnic Zakopanego, opis ich cech oraz miejsca, które każdy turysta powinien odwiedzić.
Historia Zakopanego i jego dzielnic
Zakopane rozwijało się jako pasterska osada na przełomie XVIII i XIX wieku. Początkowo niewielkie wioski i hale wypasowe zamieniły się z czasem w popularny kurort. W XIX wieku Zakopane przyciągało artystów i kuracjuszy, a dzięki stylowi zakopiańskiemu (zapoczątkowanemu przez Stanisława Witkiewicza) wyróżnia się malowniczą drewnianą architekturą. Przykładem tego stylu jest Muzeum Stylu Zakopiańskiego w willi Koliba. W XX wieku dawne wsie zostały formalnie włączone do miasta jako dzielnice. Mimo to wiele z nich zachowało tradycyjny charakter – drewniane chaty, kapliczki i góralskie pensjonaty. Na przestrzeni lat Zakopane przekształcało się w nowoczesny ośrodek turystyczny, ale każda dzielnica ma swoją historię: dawny pasterski tryb życia miesza się tu z bazą noclegową i atrakcjami dla współczesnych gości.
Centrum Zakopanego
Centrum Zakopanego to serce miasta i miejsce najbardziej związane z turystyką i handlem. To tutaj znajduje się słynna ulica Krupówki – deptak pełen sklepów z pamiątkami, restauracji oraz regionalnych karczm. W okolicy centrum mieszczą się także muzea (np. Muzeum Tatrzańskie z zabytkową Willą Koliba) oraz urzędy. W centrum od XIX wieku funkcjonował miejski handel i zakopiańskie targowiska. Dziś centrum tętni życiem przez cały rok: zimą przyjeżdżają tu narciarze korzystający z pobliskich stoków, a latem miłośnicy górskich wycieczek i festiwali. Z centrum rozciągają się piękne widoki na panoramę Tatr – szczególnie na masyw Giewontu i Kasprowy Wierch. Na Krupówkach latem organizowane są koncerty plenerowe i festiwale folkloru, a zimą słynie ona z tradycyjnych jarmarków bożonarodzeniowych. Spacer po Krupówkach to dla wielu turystów obowiązkowy punkt zwiedzania Zakopanego.
Olcza
Olcza to jedna z najstarszych dzielnic Zakopanego, dawniej samodzielna wieś. Położona jest na wschodzie miasta, wzdłuż Olczyskiego Potoku. Jest to spokojna i malownicza okolica z licznymi kwaterami i pensjonatami. Olcza słynie z urokliwego kościoła pw. Matki Bożej Objawiającej Cudowny Medalik, którego nowoczesna drewniana bryła nawiązuje do góralskiej architektury. Na Olczy zachowały się też stare góralskie chałupy i budynki z początku XX wieku. Dzielnica oferuje piękne widoki na Tatry – można tu zobaczyć panoramę masywów Świnicy, Gąsienicowej, a także odległy Gerlach i Rysy. Przez Olczę prowadzą trasy spacerowe do lasu i na okoliczne polany. W rejonie Olczy znajduje się też stacja narciarska SkiPARK z wyciągami o niewielkiej trudności – dobry wybór dla rodzin z dziećmi. Olcza zachęca do wypoczynku na łonie natury, nieopodal centrum, ale w znacznie spokojniejszej aurze.
Harenda
Harenda leży na północny wschód od centrum i również była dawniej rolniczą osadą. Nazwa dzielnicy pochodzi od słowa harować, co odnosi się do ciężkiej pracy przy wyrębie lasów. Harenda jest idealnym miejscem dla miłośników aktywnego wypoczynku. Znajduje się tu popularny ośrodek narciarski Harenda z nowoczesnym wyciągiem krzesełkowym, a także liczne trasy biegowe i ścieżki rowerowe. Stoki narciarskie na Harendzie są łagodne, co czyni ją dobrym wyborem dla początkujących narciarzy i rodzin. W samym centrum dzielnicy uwagę zwraca drewniane Muzeum Jana Kasprowicza – poety związanego z Zakopanem. W Harendzie działa wiele pensjonatów i kwater prywatnych, a także niewielkie sklepy i restauracje. Z Harendy rozciąga się urokliwy widok na panoramę Tatr Bielskich oraz na część Tatr Wysokich. Niedaleko, na południowym stoku, leży popularna Pardałówka z kolejnymi stokami narciarskimi i gondolą. Harenda to miejsce łączące w sobie bliskość stoków i lasów z dogodną komunikacją – z tej dzielnicy łatwo dojechać do centrum Zakopanego i do innych tras górskich.
Toporowa Cyrhla (Cyrhla)
Toporowa Cyrhla, często nazywana po prostu Cyrhla, to najwyżej położona dzielnica Zakopanego (średnia wysokość ok. 1000 m n.p.m.). Usytuowana jest na południowo-wschodnich obrzeżach miasta. Nazwa Cyrhla pochodzi od czynności cyrhlenia – czyli wyrębu lasu na pastwiska. Cyrhla zachowała swój góralski charakter – otaczają ją liczne łąki i lasy, a ruch turystyczny jest tu znacznie mniejszy niż w centrum.
Cyrhla jest doskonałą bazą wypadową na górskie szlaki. Z tej dzielnicy startują m.in. popularne trasy TPN do Doliny Małej Łąki (przez Nosalową Przełęcz) oraz do Doliny Chochołowskiej. Niedaleko rozpoczyna się też szlak do Doliny Olczyskiej (przez przełęcz Krzyżne). Dla osób ceniących widoki ważne jest, że z Cyrhli rozciągają się panoramy na Czerwone Wierchy, Kominiarski Wierch i masyw Giewontu. W dzielnicy znajduje się kilka spokojnych pensjonatów, a przy polanach Cyrhli często spotyka się pasące się owce i sarny. Cyrhla to miejsce stworzone dla osób szukających ciszy w otoczeniu górskiej natury, a jednocześnie pragnących być niedaleko tatrzańskich dolin.
Antałówka
Antałówka to wzgórze (ok. 940 m n.p.m.) i dzielnica położona na północny wschód od centrum. Nazwa pochodzi od nazwiska dawnych właścicieli tych terenów. W XX wieku Antałówka była uzdrowiskiem i ośrodkiem sanatoryjnym. Dziś jest to dzielnica tętniąca spokojnym życiem, ceniona za doskonały punkt widokowy. Na Antałówce znajduje się popularny punkt widokowy Antałówka, z którego rozciąga się panorama Zakopanego i okolicznych gór – widać stąd Łomnicę, Rysy, a nawet dalsze szczyty Tatr Wysokich. W pobliżu antywi centr położony jest duży kompleks termalno-rekreacyjny – Aquapark Zakopane z basenami termalnymi. Antałówka to więc miejsce łączące przyrodniczy urok z dostępem do miejskich udogodnień i relaksu – turyści mogą tu spacerować po górskich lasach i korzystać z basenów oraz bistro w pobliżu.
Chramcówki
Chramcówki leżą na północny wschód od centrum, wzdłuż ulicy Chramcówki (nazwa pochodzi od nazwiska dawnych osadników Chramców). W XIX wieku była to niewielka osada robotnicza blisko centrum. Dziś Chramcówki pełnią ważną rolę komunikacyjną. Znajduje się tu zabytkowy dworzec PKP (zmodernizowany) oraz przystanki autobusów (PKS i busy) – stąd odjeżdżają pociągi do Krakowa czy autobusy w głąb Podhala. W górnej części Chramcówek rozpoczyna się trasa do Doliny Białego – jedna z tatrzańskich dolin, w którą można wejść krótkim szlakiem leśnym. Dzielnica oferuje wiele pensjonatów, hoteli i sklepów, co czyni ją wygodną bazą noclegową. Z Chramcówek widać wiecznie ośnieżony Giewont i fragment Kasprowego Wierchu. To miejsce dla osób, które chcą wypoczywać wśród zieleni, a jednocześnie mieć szybki dostęp do Krupówek oraz tatrzańskich szlaków (Dolina Kościeliska czy Dolina Białego). Niedaleko przebiega także linia kolejki na Nosal, co dodatkowo podkreśla górski charakter okolicy.
Gładkie
Gładkie to zaciszna, położona na zachód od centrum dzielnica, pierwotnie związana z pasterstwem. Obecnie jest to spokojne osiedle wypełnione ogródkami i niską zabudową willową. Przez Gładkie przebiegają leśne ścieżki spacerowe – między innymi szlak na Gubałówkę (górna stacja kolejki linowej). W otoczeniu Gładkiego można odpocząć na terenach zielonych z widokiem na Gerlach i Świnicę. Nie ma tu dużych kompleksów turystycznych ani tłumów, dlatego cenią je sobie osoby, które chcą poznać cichszą stronę Zakopanego. Mimo spokoju w Gładkiem znajdziemy lokalne pensjonaty i kwatery, a do centrum czy na Krupówki łatwo dojechać autobusem. Dzielnica ta przydaje się szczególnie tym, którzy szukają noclegu poza zgiełkiem głównej części miasta.
Kasprusie
Kasprusie to niewielka dzielnica położona u wlotu Doliny Strążyskiej (na południowy zachód od centrum). Nazwa Kasprusie pochodzi od nazwiska rodziny dawnych osadników. W 1. połowie XX wieku tą malutką wieś formalnie włączono do miasta. Obecnie Kasprusie to świetny punkt wypadowy na kilka atrakcji. Znajdziemy tu początek popularnego szlaku na Giewont przez Dolinę Strążyską. Sama Dolina Strążyska jest jedną z najchętniej odwiedzanych tras (łatwy spacer do wodospadu). W okolicy działa kilka karczm z góralską kuchnią i regionalnymi potrawami. Przy wejściu do doliny znajduje się niewielki parking (ograniczona liczba miejsc), z którego turyści ruszają w góry na piechotę. Z okolicznych ścieżek można podziwiać majestatyczny widok na Giewont, Małołączniak oraz Czerwone Wierchy. Choć Kasprusie nie mają rozbudowanej infrastruktury, to położenie przy drogach turystycznych czyni je wartościowym miejscem do rozpoczęcia wędrówek w Tatry.
Bystre
Bystre to dzielnica położona na południowej stronie Zakopanego, u podnóża masywu Nosala. Nazwa “Bystre” nawiązuje do licznych, wartkich potoków, które płynęły przez tę polanę. Dziś Bystre jest znane przede wszystkim z Wielkiej Krokwi – słynnej skoczni narciarskiej, na której organizowane są konkursy Pucharu Świata. Wokół Wielkiej Krokwi działa wiele wyciągów i orczyków, a turyści mogą wypożyczyć sprzęt na miejscu. Bystre oferuje też bogatą infrastrukturę – jest tu dużo pensjonatów, hoteli i restauracji, a także sklepy sportowe. To świetne miejsce na pobyt dla osób, które przyjeżdżają do Zakopanego na narty lub snowboard – wszystkie główne stoki narciarskie w tej części miasta są tuż obok.
Z Bystrego rozciągają się malownicze widoki na panoramę Tatr Wysokich: w pogodny dzień widać m.in. Rysy i Mięguszowieckie Szczyty. Ważnym uzupełnieniem okolicy jest góra Nosal (1206 m n.p.m.), która należy do Ski Centrum Zakopane – kompleksu z licznymi wyciągami narciarskimi. Na Nosal prowadzi nowoczesna gondola oraz trasy odpowiednie zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych narciarzy. W okresie zimowym Wielka Krokiew dodatkowo ożywa – co roku odbywają się tu emocjonujące zawody skoków, które przyciągają kibiców z całego kraju. Latem dolina Bystrego i Nosal zachęcają do pieszych wycieczek i zjazdów rowerowych. Bystre stanowi więc doskonałą bazę sportów zimowych i letnich, łącząc górski klimat z miejską infrastrukturą.
Jaszczurówka
Jaszczurówka to dzielnica na zachód od centrum, znana przede wszystkim z zabytkowego Kościoła św. Rodziny. Ta piękna drewniana świątynia została zaprojektowana przez Witkiewicza i jest ikoną stylu zakopiańskiego. W Jaszczurówce znajduje się kilka tradycyjnych karczm góralskich i pensjonatów. Dzielnica ta to świetne miejsce na spacery w rejonie Równi Krupowej – historycznej polany, gdzie niegdyś stał hotel Crocus oraz budynek Towarzystwa Tatrzańskiego. Z centrum Zakopanego do Jaszczurówki można dojść w kilkanaście minut spacerem. Jaszczurówka jest także punktem wyjścia na szlaki górskie: stąd prowadzą szlaki do Doliny Kościeliskiej, Doliny Lejowej czy Doliny Strążyskiej (przez Butorowy Wierch). W dzielnicy działa również kilka karczm serwujących regionalne dania – można tu posłuchać góralskiej muzyki na żywo i spróbować oscypków. Jaszczurówka łączy historyczną atmosferę (dawnego Podgórza Zakopanego) z bliskością natury i jest popularna zarówno wśród turystów, jak i lokalnych spacerowiczów.
Kuźnice
Kuźnice to część Zakopanego położona w dolnej części Doliny Białej (Białego Potoku), na północny wschód od centrum. To ulubione miejsce wypadowe w góry. W Kuźnicach znajduje się dolna stacja kolejki na Kasprowy Wierch, co umożliwia wygodne wyjście na ten popularny szczyt. Znajdują się tu też schronisko PTTK, parkingi, a zimą – duże lodowisko Tatra Ice. Kuźnice to także początek szlaku do Morskiego Oka (przez Dolinę Pięciu Stawów) oraz trasy do Doliny Gąsienicowej. Choć Kuźnice nie mają rozległej zabudowy mieszkalnej, turyści znajdą tu góralskie karczmy i sklepy turystyczne. Dla odwiedzających Zakopane Kuźnice stanowią wygodną bazę wypadową – tu zaczyna się wiele najpiękniejszych wędrówek po Tatrzańskim Parku Narodowym.
Zakopane Harenda – noclegi i atrakcje w sercu gór
W Zakopanem, w dzielnicy Harenda, działa firma Zakopane Harenda, która prowadzi urokliwy pensjonat Willa Józef. To miejsce doskonale wpisujące się w góralski klimat regionu. Willa Józef oferuje komfortowe pokoje z pełnym wyposażeniem oraz wiele udogodnień dla gości. Na terenie pensjonatu znajduje się sauna, a otoczony górskimi stokami ogród stwarza warunki do relaksu po aktywnym dniu.
Lokalizacja w dzielnicy Harenda sprawia, że pensjonat jest świetną bazą zarówno dla narciarzy, jak i wędrowców. Od pensjonatu w kilka minut samochodem czy busem dotrzemy do większości wyciągów w zakopiańskich stokach (m.in. do stacji Harenda oraz Nosal). Przystanek autobusowy miejski znajduje się tuż obok obiektu, co zapewnia wygodne połączenia z centrum i innymi częściami miasta. Goście Willa Józef mogą również skorzystać z ogólnych atrakcji dzielnicy – pobliskich tras biegowych, rowerowych i spacerowych w lesie.
Zakopane Harenda – Willa Józef jest szczególnie przyjazna rodzinom i grupom. Pensjonat organizuje pobyty dla dzieci oraz wycieczki szkolne, oferując na miejscu różne atrakcje integracyjne (np. ogniska z muzyką góralską). Dla gości ceniących aktywny wypoczynek przygotowane są propozycje górskich tras i wypożyczalnia rowerów, aby każdy mógł łatwo poznać piękno Tatr. Jednocześnie Willa Józef utrzymana jest w góralskim stylu – drewniane wnętrza i regionalna kuchnia podkreślają unikatowy charakter tego miejsca.
Zakopane Harenda stawia na komfort i lokalną atmosferę. Na miejscu serwowane są tradycyjne potrawy podhalańskie, a domowa atmosfera sprawia, że każdy gość czuje się tu jak w prawdziwej góralskiej chacie. Dzięki temu pensjonat łączy zalety wypoczynku w zacisznej dzielnicy z łatwym dostępem do atrakcji Zakopanego. Osoby szukające noclegu blisko stoków i natury znajdą tutaj przyjazne warunki do odpoczynku i poznawania uroków Tatr.
Zakopane to miasto o zróżnicowanych obliczach: od gwarnego centrum z Krupówkami po spokojne osiedla wśród lasów. Dzięki swojej różnorodności każda dzielnica oferuje coś wyjątkowego – różne krajobrazy, atrakcje i klimat. Planując pobyt, warto wybrać takie miejsce na nocleg, które odpowiada naszym zainteresowaniom: czy to zgiełk i rozrywka centrum, czy relaks i przyroda Olczy czy Harendy. Zakopane Harenda – poprzez pensjonat Willa Józef – umożliwia poznanie najbardziej urokliwych stron Zakopanego, oferując noclegi i wsparcie w organizacji wycieczek w Tatry.